Opdrachtconstructie Wet BIG

In de wet BIG is geregeld dat het mogelijk is om bijvoorbeeld voormalig BIG-geregistreerde zorgverleners of zorgverleners in opleiding in te zetten in de zorg. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn bij een onverwacht grote toestroom van patiënten en een ernstig tekort aan zorgverleners, waardoor noodzakelijke zorg niet meer zou kunnen worden geleverd. Recent voorbeeld hiervan is de COVID-19- pandemie.

De werkgever moet goede afspraken maken over de voorwaarden waaronder deze niet-BIG-geregistreerden zorg gaan verlenen. Ook dan moet worden voldaan aan de normen voor goede zorg (Wet kwaliteit, klachten en geschillen in de zorg). Dat betekent bijvoorbeeld dat zij voor zover nodig onder supervisie werken. Voorbehouden handelingen mogen zij alleen in opdracht van BIG-geregistreerde en onder voorwaarden uitvoeren.

Hieronder wordt toegelicht welke wettelijk eisen gelden ten aanzien van de voorbehouden handelingen en de opdrachtconstructie.

Wat zijn voorbehouden handelingen?

Voorbehouden handelingen zijn bij wet aangewezen medische handelingen die in beginsel zodanige risico’s voor de gezondheid van een patiënt met zich meebrengen, dat zij slechts door een voldoende deskundige persoon mogen worden uitgevoerd. Wie deze handelingen beroepsmatig, zelfstandig mogen uitvoeren, staat in de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG). De Wet BIG kent uitsluitend zelfstandige bevoegdheden toe aan BIG-geregistreerde zorgverleners. Op Rijksoverheid.nl vindt u meer informatie over voorbehouden handelingen en wie deze mogen uitvoeren.

Voorbehouden handelingen in opdracht

Een zelfstandig bevoegde zorgverlener mag een niet-zelfstandig bevoegde persoon opdracht geven tot het uitvoeren van die voorbehouden handelingen bij een patiënt. De Wet BIG stelt wel een aantal belangrijke voorwaarden aan het in opdracht mogen (laten) uitvoeren van voorbehouden handelingen:

De opdrachtgever, bijvoorbeeld een arts, moet redelijkerwijs kunnen aannemen dat de opdrachtnemer beschikt over de bekwaamheid (kennis en kunde) die vereist is om de handeling uit te voeren;
De opdrachtnemer volgt de aanwijzingen van de opdrachtgever op;
De opdrachtgever houdt voor zover nodig toezicht en kan zo nodig ingrijpen (toezicht en tussenkomst).

De opdrachtgever moet in het BIG-register zijn ingeschreven. Zie voor meer informatie Rijksoverheid.nl.

Voorbehouden handelingen in noodsituaties

In een acute noodsituatie mag iedereen voorbehouden handelingen naar beste weten en kunnen uitvoeren. Er is sprake van een noodsituatie als het verrichten van een voorbehouden handeling plotseling dringend noodzakelijk is en er geen bevoegde zorgverlener beschikbaar is om die handeling tijdig uit te voeren. Buiten een noodsituatie mogen voorbehouden handelingen alleen beroepsmatig worden uitgevoerd door zelfstandig bevoegden en door anderen in opdracht van een zelfstandig bevoegde.